Geslaagd appèl bij ontslag: Terugwerkend? Loon betalen?

Appèl in ontslagzaak: Ligt het tijdstip waarop de arbeidsovereenkomst eindigt of hersteld moet worden in het verleden of niet? Is loon verschuldigd of niet?

Geslaagd appèl in een ontslagzaak: Ligt het tijdstip waarop de arbeidsovereenkomst eindigt of hersteld moet worden in het verleden of niet? Moet over de voorafgaande periode loon betaald worden of niet?

Wie in de wet leest wat de rechter na een UWV-procedure of in hoger beroep op verzoek van de werkgever of werknemer beslissen kan, raakt de draad, ook na herhaalde lezing, gemakkelijk kwijt. In deze blog doe ik mijn best u duidelijkheid te verschaffen. Ik schrijf vanuit de optiek van de werkgever, maar voor de werknemer is deze blog even interessant.

Intermezzo

Als de rechtbank het met het UWV of als het gerechtshof het in hoger beroep met de rechtbank eens is, is dat weinig interessant. De uitspraak van het UWV respectievelijk van de rechtbank blijft dan immers in stand en er verandert niets. Interesssant is, als de rechtbank of het hof het niet met het UWV respectievelijk de rechtbank eens is, maar een tegengesteld oordeel heeft. Hierop ga ik hieronder in.

Vernietiging en ontbinding

Als u als werkgever uw werknemer op staande voet ontslagen hebt, kan deze de rechtbank verzoeken het ontslag te vernietigen. Wijst de rechtbank het verzoek toe, dan wordt het ontslag geacht nooit bestaan te hebben.

Dit is nota bene de enige situatie in het tegenwoordige ontslagrecht dat een rechter een ontslag vernietigen kan. In hoger beroep van een ontslag op staande voet kan het gerechtshof dus geen vernietiging uitspreken.

Voor de ontbinding geldt hetzelfde. Wijst de rechtbank uw verzoek om de arbeidsovereenkomst met uw werknemer te ontbinden af en gaat u in hoger beroep, dan kan het gerechtshof de arbeidsovereenkomst niet alsnog ontbinden (in hoger beroep kan wél voorwaardelijke ontbinding verzocht worden).

Terugwerkende kracht of niet?

Als vernietiging of ontbinding niet mogelijk is (d.w.z. in alle, andere gevallen dan de twee, die ik hierboven genoemd heb), hebben rechters twee mogelijkheden: 1. als de arbeidsovereenkomst beëindigd is, u als werkgever te veroordelen de arbeidsovereenkomst te herstellen; 2. als de arbeidsovereenkomst niet beëindigd is, het tijdstip te bepalen waarop de arbeidsovereenkomst eindigt.

Als veroordeling tot herstel niet meer mogelijk is of niet meer in de rede ligt, kan de rechter steeds in plaats daarvan aan de werknemer een billijke vergoeding toekennen.

Veroordelen tot herstel van de arbeidsovereenkomst kán met terugwerkende kracht. Het verschil met de vernietiging is dan, dat het ontslag blijft, maar een nieuwe arbeidsovereenkomst ontstaat. Hierdoor is bijvoorbeeld geen wettelijke verhoging wegens te late betaling van het loon verschuldigd.

Bij bepaling van het tijdstip waarop de arbeidsovereenkomst eindigt, is er nooit terugwerkende kracht, d.w.z. ligt dit tijdstip nooit vóór de datum van de uitspraak. Vergelijk het met het tijdstip waarop de arbeidsovereenkomst bij ontbinding eindigt, waarvoor hetzelfde geldt en dat ook nooit in het verleden ligt.

Enkele voorbeelden

1. U als werkgever hebt met toestemming van het UWV opgezegd. Dan kan de rechtbank u op verzoek van uw werknemer veroordelen de arbeidsovereenkomst te herstellen. Eventueel met terugwerkende kracht dus.

2. Het UWV heeft uw verzoek afgewezen. Dan kunt u de rechtbank verzoeken de arbeidsovereenkomst te ontbinden. Zonder terugwerkende kracht dus.

3. De rechtbank heeft het ontslag op staande voet vernietigd. Dan kan het hof op uw verzoek het tijdstip bepalen, waarop de arbeidsovereenkomst eindigt. Zonder terugwerkende kracht dus.

4. De rechtbank heeft het ontslag op staande voet niet vernietigd. Dan kan het hof u op verzoek van uw werknemer veroordelen de arbeidsovereenkomst te herstellen. Eventueel met terugwerkende kracht dus.

Loon betalen of niet?

De situatie beschreven onder 3. - de rechtbank heeft het ontslag op staande voet vernietigd, maar u krijgt in hoger beroep alsnog gelijk - is voor wat de loonbetaling betreft interessant. Enerzijds heeft het hof, de hogere rechter, u gelijk gegeven, anderzijds is de arbeidsovereenkomst wél pas op de datum van de uitspraak van het hof of zelfs later geëindigd. Moet u over de vóórliggende periode nu loon betalen of niet?

In zijn recente uitspraak van 13 juli 2018 heeft de Hoge Raad hierover in het voordeel van u als werkgever beslist. Als uw werknemer na zijn ontslag op staande voet niet meer voor u gewerkt heeft, heeft hij geen recht op loon meer. De redenering is, dat de achteraf onjuiste uitspraak van de rechtbank niet voor uw rekening en risico mag zijn. Ook loonmatiging is volgens de Hoge Raad mogelijk.

In de onder 4. beschreven situatie - de rechtbank heeft het ontslag op staande voet niet vernietigd, maar uw werknemer krijgt in hoger beroep gelijk - zult u in geval van veroordeling tot herstel met terugwerkende kracht loon moeten betalen over heel die periode dat uw werknemer niet voor u gewerkt heeft.

Zie in dit ook verband mijn blog Waarom u beter geen ontslag op staande voet kunt geven.

Wat kan ik voor u betekenen?

Ik kan u helpen in een gegeven situatie in een ontslagzaak de juiste keuzes te maken. Heeft het UWV de ontslagvergunning geweigerd? Is uw ontslag op staande voet door de rechtbank vernietigd? Dan is het nuttig precies te weten wat u aan de rechter vragen kunt en wat niet. Dan kan ik u helpen uw verzoek zo in te richten, dat u als u de procedure wint het al betaalde loon ook terugkrijgt.

Artikel geschreven door Paul Van Hoef

Paul Van Hoef is al ruim dertig jaar uw betrokken en betrouwbare advocaat. Uw belang is zijn belang, hij stopt pas als alle wegen zijn benut. Hij is ijzersterk als het aankomt op het oplossen van juridische puzzels. Vervolgens kan hij dit duidelijk uitleggen, waardoor u te allen tijde weet waar u aan toe bent. Hierdoor kan hij u goed bijstaan om een juridisch conflict te voorkomen of te winnen.