Kan een kamer gedeeltelijk in een vergunningsvrije aanbouw vallen?

Niet elke uitbreiding van het hoofdgebouw in het achtererfgebied is een - omgevingsvergunningvrij - bijbehorend bouwwerk. Lees hier hoe het zit. Dan kunt u er bij uw bouwplannen rekening mee houden.

Deze blog is een vervolg op mijn eerdere blog Zo kunt u buiten het bouwvlak vergunningvrij bouwen!

Een uitbreiding van het hoofdgebouw

Een bijbehorend bouwwerk is (onder andere) “een uitbreiding van een hoofdgebouw”.

Voor een op de grond staand bijbehorend bouwwerk in het achtererfgebied, voor zover niet meer dan 4 meter van het oorspronkelijk hoofdgebouw, is geen omgevingsvergunning nodig (mits het niet hoger dan een bepaalde hoogte is).

Hoofdgebouw en bijbehorend bouwwerk mogen gelijktijdig gebouwd worden.

U kunt dus, zo lijkt het, bijvoorbeeld een 10 meter lange woonkamer maken, die voor 3 meter in de omgevingsvergunningvrije uitbreiding van het hoofdgebouw in het achtererfgebied ligt. 7 meter vergund, 3 meter vergunningsvrij.

Of bijvoorbeeld een 7 meter diepe keuken, die voor 4 meter in de omgevingsvergunningvrije uitbreiding van het hoofdgebouw in het achtererfgebied valt. 3 meter vergund, 4 meter vergunningsvrij.

Hieronder zullen we zien dat dit niet kan.

In functioneel en bouwkundig opzicht

De Afdeling bestuursrechtspraak heeft namelijk in vaste rechtspraak uitgemaakt, dat een bouwplan niet in een omgevingsvergunningplichtig en een omgevingsvergunningvrij deel gesplitst kan worden, tenzij het bestaat uit onderdelen die in functioneel en bouwkundig opzicht van elkaar kunnen worden onderscheiden.

De laatste 3 meter van de hierboven genoemde woonkamer zijn weliswaar een uitbreiding van het hoofdgebouw, maar zijn geen bijbehorend bouwwerk. Die 3 meter kunnen immers in functioneel en bouwkundig opzicht niet van de andere 7 onderscheiden worden.

De laatste 4 meter van de hierboven genoemde keuken zijn weliswaar een uitbreiding van het hoofdgebouw, maar zijn geen bijbehorend bouwwerk. Die 4 meter kunnen immers in functioneel en bouwkundig opzicht niet van de andere 3 onderscheiden worden.

Elke uitbreiding als bijbehorend bouwwerk?

Gelet op het bovenstaande is in de uitspraak van de Afdeling van 30 januari 2019 de volgende overweging opgevallen:

“Het nieuwbouwgedeelte is een uitbreiding van het al aanwezige hoofdgebouw - de arbeiderswoning - en moet daarom voor de toepassing van het Bor geheel worden aangemerkt als een bijbehorend bouwwerk.”

Is de Afdeling hiermee teruggekomen op haar vaste rechtspraak? Is de uitbreiding op zichzelf ineens voldoende om een omgevingsvergunningvrij, bijbehorend bouwwerk te zijn en is de functionele en bouwkundige zelfstandigheid ervan niet meer nodig?

Nee. Een dergelijke, vérstrekkende conclusie wordt door de latere rechtspraak tot nu toe niet ondersteund. Er lijkt veeleer sprake van een te bondige redactie te zijn geweest.

Een heel gepuzzel

Welk deel is het oorspronkelijke hoofdgebouw? Waar begint en ligt het achterfgebied? Welke mogelijkheden biedt het bestemmingsplan? Wat betekent dit alles voor uw bouwplan? Een deel vergunningsvrij bouwen of toch maar alles mét omgevingsvergunning? Wat zijn de gevolgen van de keuze voor het een of het ander?

Wat is in uw geval de beste aanpak om te bereiken wat u wilt?

Ik help u graag om deze vragen vlot en deskundig te beantwoorden!