Kunt u zieke werknemer bij een reorganisatie ontslaan?

U bent werkgever, moet reorganiseren, maar het UWV kan geen ontslagvergunning voor uw zieke werknemer verlenen. Biedt de kantonrechter hier uitkomst?

U bent werkgever en ziet zich door bedrijfseconomische omstandigheden genoodzaakt drastisch te snijden in uw personeelsbestand. Het UWV verleent de gevraagde ontslagvergunningen, maar weigert die voor uw werknemer die korter dan twee jaar ziek is; voor hem geldt immers een ontslagverbod.

Biedt de kantonrechter hier uitkomst?

Het antwoord op deze vraag is sinds de inwerkingtreding van de Wet werk en zekerheid (WWZ) per 1 juli 2015 sterk in uw nadeel veranderd. Tot dan was het antwoord “ja”, nu bijna altijd “nee”. Het ontslagverbod bij ziekte geldt nu namelijk óók voor de kantonrechter bij ontbinding van de arbeidsovereenkomst.

Volledige bedrijfssluiting

Opzeggen van het dienstverband gedurende de eerste twee ziektejaren kan alleen nog, als de opzegging geschiedt “wegens de beëindiging van de werkzaamheden van de onderneming”. Kantonrechters leggen dit uit als “wegens volledige bedrijfssluiting”.

Een schrijnend geval

Hoe strikt dit toegepast wordt, blijkt uit een recente uitspraak (gepubliceerd op 31 januari 2017). De desbetreffende organisatie met een aantal vestigingen leed een verlies van vele tonnen en het eigen vermogen daalde in jaar tijd met eenzelfde bedrag naar bijna nul.

Een complete vestiging werd gesloten. De loonkosten van de zieke werknemers van deze vestiging van ongeveer een ton per jaar waren niet meer te dragen, zodat, als de kantonrechter de arbeidsovereenkomsten met hen niet ontbond, die zieke én enkele tientallen, andere werknemers door een faillissement van de hele organisatie onherroepelijk hun baan zouden verliezen.

Maar de kantonrechter weigerde de ontbinding, omdat er geen sprake van een volledige bedrijfsbeëindiging was. Overigens is die kantonrechter weinig te verwijten: de wetgever heeft het uitdrukkelijk zo gewild.

Een witte raaf

In een zeer recente uitspraak (gepubliceerd op 2 maart 2017) werd het dienstverband met een zieke werkneemster wél beëindigd. De winkelier in kwestie had zijn winkel wegens bedrijfseconomische omstandigheden moeten sluiten. De huur was beëindigd. Alle personeel behalve die ene, zieke werkneemster was ontslagen. Omdat de winkelier evenwel als zzp-er verder ging, was er geen sprake van volledige bedrijfsbeëindiging en gold het opzegverbod bij ziekte.

Toch wees de kantonrechter het ontbindingsverzoek toe, omdat – ik noem zijn belangrijkste argumenten – 1) de werkneemster ten behoeve van de zzp-werkzaamheden van werkgever geen re-integratiewerkzaamheden verrichten kon en 2) niet in geschil was dat de werkgever voldoende inspanningen verricht had om werkneemster in het tweede spoor te re-integreren.

Omzeiling ontslagverbod

U kunt het ontslagverbod bij ziekte proberen te omzeilen door 1) een andere ontslaggrond dan “bedrijfseconomische omstandigheden” aan te voeren en 2) aannemelijk te maken dat uw ontbindingsverzoek geen verband met de ziekte van uw werknemer houdt.

Vaak zal dit evenwel niet lukken. In de eerste, hierboven beschreven zaak lukte het in elk geval niet. De kantonrechter corrigeerde de aangevoerde ontslaggrond naar “bedrijfseconomische omstandigheden” en weigerde vervolgens de ontbinding.

Conclusie

Zorg er hoe dan ook voor dat u voor wat uw re-integratie-inspanningen betreft niets te verwijten is. Dit lijkt immers een eerste en belangrijke voorwaarde om de ontbinding van het dienstverband met een zieke werknemer te krijgen, als er geen sprake van volledige bedrijfsbeëindiging is.

Als u reorganiseren moet, denk dan onder deskundige, juridische begeleiding vanaf het begin goed na over het ontslag van iedere, zieke werknemer en houdt er tijdig rekening mee, als u zijn dienstverband nog niet beëindigen kunt.

Artikel geschreven door Paul Van Hoef

Paul Van Hoef is al ruim dertig jaar uw betrokken en betrouwbare advocaat. Uw belang is zijn belang, hij stopt pas als alle wegen zijn benut. Hij is ijzersterk als het aankomt op het oplossen van juridische puzzels. Vervolgens kan hij dit duidelijk uitleggen, waardoor u te allen tijde weet waar u aan toe bent. Hierdoor kan hij u goed bijstaan om een juridisch conflict te voorkomen of te winnen.